Op 2 oktober 2022 arriveerden wij (Boersma en twee senior ontwikkelingswerkers uit Nederland) in Dormaa Ahenkro voor onze jaarlijkse bijdrage aan ontwikkelingswerk, na een onderbreking van ruim twee jaar ten gevolge van de coronapandemie. Samen met de lokale contactpersonen in Dormaa Ahenkro was van tevoren een werkprogramma samengesteld. Het doel van het werkbezoek was om gedurende een week passende poliklinische zorg te verlenen aan patiënten met huidaandoeningen en parallel zoveel mogelijk kennis over te dragen aan lokale gezondheidswerkers in de ziekenhuizen en gezondheidscentra.

Daarnaast was het nadrukkelijk de bedoeling om met regionale en nationale verantwoordelijken gesprekken over een duurzaam educatieprogramma voor passende dermatologische zorg in de regio te initiëren teneinde op termijn de regio zelfvoorzienend te maken. Via vergaderingen en presentaties met sleutelfiguren en relevante instanties is in gesprek gegaan over de doelstellingen van de Stichting DermaToGhana, als aanjager vanuit Nederland, én over de essentiële trekkersrol van de verantwoordelijke bestuurders en opleidingsinstituten in Ghana.

Poliklinische afspraken

De poliklinische afspraken voor patiënten met huidaandoeningen vonden plaats in het ziekenhuis Presbyterian Hospital in Dormaa en in het gezondheidscentrum Presbyterian Health Centre in Suma. In totaal werden 297 patiënten gezien. De meest voorkomende huidaandoeningen waren: Lichen Planus, schurft, schimmelinfecties, lepra, neurofibromatose (ziekte van Recklinghausen) en complicaties door chronisch bleken van de huid (‘Afrikaanse ziekte’).

Opvallende constateringen:

I. De meeste patiënten met huidaandoeningen. die we in de polikliniek zagen waren reeds bij een lokale, overheid gerelateerde, gezondheidsdienst geweest. Patiënten bleken in de gezondheidscentra steevast, zonder dat een diagnose werd gesteld, benzathinebenzylpenicilline injecties te krijgen. Deze handelwijze leidt tot o.a. niet gerichte behandeling en inadequate of verkeerde behandeling.

II. In openbare ziekenhuizen worden veelal crèmes met drievoudige werking (zowel corticoïde, antibiotische als antischimmel werking) voorgeschreven voor de meest prevalent huidaandoeningen. Omdat er geen diagnose wordt gesteld, wordt er breed spectrum behandeld. Hier ligt gevaar voor overbehandeling met bijvoorbeeld antibiotica resistentie op de loer.

III. Chronisch bleken van de huid wordt vanuit cosmetisch oogpunt als belangrijk ervaren. Daartoe worden allerlei dubieuze crèmes gebruikt , met name door vrouwen. Deze crèmes zijn verkrijgbaar in cosmeticawinkels en apotheken. Chronisch bleken veroorzaakt diverse complicaties die de natuurlijke beschermbarrière functie van de huid aantasten.

Overall conclusie: gerichte klinische diagnoses over het type huidaandoening met passende behandelingen worden helaas onvoldoende tot niet gesteld omdat de medische kennis daartoe ontbreekt.